Danıştay Emlak Vergisi Değerinde Asgari Arsa Metrekare Birim Tespitine İlişkin Mahkeme Kararlarındaki Aykırılığı Giderdi
Emlak Vergisi vergi değerine esas olmak üzere asgari arsa metrekare birim değerinin tespitine ilişkin takdir komisyonu kararlarının iptali istemiyle açılan davalarda verilen İstanbul Bölge İdare mahkemesi 5. Vergi Dairesi 09/05/2022 tarihli kararı ile 7. Vergi Dairesi 18/11/2022 tarihli kararı arasındaki aykırılığın 7. Vergi Dava dairesinin kararı doğrultusunda giderilmesi talep edilmiştir.
İstanbul 4. Vergi mahkemesince görülen; davacının maliki olduğu taşınmazın bulunduğu 3 ada 54 parsel için 2022 yılı emlak vergisi asgari metre kare birim değer komisyonunca 15.000 TL olarak belirlenmiş. Belirlenen bedele ilişkin itirazlar sunulmuş ancak iddiaların mesnetsiz bulunması sonucunda bedelin 15.000 TL olarak kabul edilmesine 4. Vergi Mahkemesince karar verilmiştir. Karar istinafa taşınmış, İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 7. Vergi Dairesi tarafından yapılan inceleme sonucunda kararın yasaya ve usule uygun olduğuna karar verilerek istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
Benzer bir olaya ilişkin İstanbul 5. Vergi Mahkemesinde görülen bir davada İstanbul ili Sarıyer ilçesi Pınar Mahallesi’nde bulunan ve 984 Ada 69 Parselde yer alan alışveriş merkezine ilişkin olarak takdir komisyonu tarafından 21.000 TL birim değer tespiti yapılmış, taşınmazın bulunduğu cadde için ise 8.500 TL asgari birim değer belirlenmiştir. Davacılar, bu değerlendirmenin hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek 984 Ada 69 Parsele ilişkin kısmın iptali istemiyle dava açmışlardır. İstanbul 5. Vergi Mahkemesi, parselin bulunduğu bölgenin turistik veya özel bir nitelik taşımaması, ayrıca parselin yer aldığı cadde için ayrı bir değer takdiri yapılmasının gerekmediği ve binaya isabet eden değerin zaten dikkate alındığı gerekçeleriyle davayı kabul etmiş ve takdir komisyonu kararının bu parsel yönünden hukuka uygun olmadığını belirtmiştir. Bu kararın istinaf incelemesini yapan İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 5. Vergi Dava Dairesi, ilk derece mahkemesi kararının hukuka uygun olduğunu değerlendirerek istinaf başvurusunu reddetmiş ve karar kesinleşmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairelerince kesin olarak verilen kararlar arasındaki aykırılık, takdir komisyonlarınca, arsa sayılacak parsellenmemiş arazilerin değerlerindeki farklılıklara göre gruplara ayrılması veya turistik bölgelerde, ilgili valilikçe değeri emsallerine göre yüksek bulunan pafta, ada ya da parseller dışında, cadde veya sokaklar üzerinde bulunan parseller bakımından ayrı bir değer takdiri (ada, parsel, plaza, alışveriş merkezi, site vb.) yoluna gidilip gidilemeyeceğine ilişkindir.
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu'nda asgari ölçüde birim değerlerinin arsalar için her mahallenin cadde, sokak veya değer bakımından farklı bölgeleri itibarıyla takdir edileceği kurala bağlanmıştır. Aykırılık istemine konu uyuşmazlıklarda da taşınmazların bulunduğu cadde için takdir komisyonunca asgari ölçüde birim değer takdiri yapılmıştır. Taşınmazların bulunduğu parsel için de ayrıca söz konusu caddeler için takdir edilen değeri aşan asgari ölçüde birim değeri takdir edilmiştir. Kanun uyarınca takdir komisyonlarına tanınan yetki kapsamında taşınmazların bulunduğu alanın, mahallenin değer bakımından farklı bölgesi olduğu kabulünden hareketle takdir yapıldığı anlaşılmaktadır. Mahallelerde yer alan cadde veya sokakların yanı sıra değer bakımından farklı bölgeler itibarıyla da değer takdiri yapılabileceği 1319 sayılı Kanun'un 29. maddesinin lafzından açıkça anlaşılmaktadır. Değer bakımından farklı bölgeler itibarıyla takdirin yalnızca turistik bölgeler veya arsa sayılacak parsellenmemiş arazilerle sınırlı olduğuna dair bir hüküm, 1319 sayılı Kanun'da bulunmamaktadır. İç Genelge ile değer bakımından farklı bölgenin tanımlanmış olması, yargı mercilerinin bu tanımla sınırlı bir yorum yapmasını gerektirmez.
Bu durumda, arsalar için her mahallenin cadde, sokak veya değer bakımından farklı bölgeleri itibarıyla takdir komisyonunca asgari ölçüde birim değer takdiri yapılabileceğinden, ada parsel, site ve alışveriş merkezi gibi alanların değer bakımından farklı bölge kabul edilerek ayrıca değer takdirinin yapılmasının mümkün olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Detaylar için ; https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2025/06/20250612-5.pdf
